12ο Φεστιβάλ Αρχαιολογικού και Πολιτιστικού Ντοκιμαντέρ – Ημέρα 4

Η 12η διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Αρχαιολογικού και Πολιτιστικού Ντοκιμαντέρ ΑΓΩΝ είναι γεγονός.

Από τις 20 έως τις 25 Μαΐου, θα προβληθούν στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος 61 ταινίες από 22 χώρες, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως υποβλήθηκαν 1.250 συμμετοχές, από 100 χώρες.

Καλούνται και φέτος παλιοί, αλλά και νέοι φίλοι, να απολαύσουν εκτός από τις αρχαιολογικού περιεχομένου ταινίες μία ευρεία θεματική γκάμα. που συμπεριλαμβάνει ντοκιμαντέρ, ρεπορτάζ, μυθοπλαστικές, κινουμένου σχεδίου, έρευνας, εκπαιδευτικές κ.λπ. με επίκεντρο πάντα τον άνθρωπο.
Οι φετινές ταινίες είναι πρόσφατες δημιουργίες (από το 2019 και έπειτα) και θα μας ταξιδέψουν όχι μόνο σε τόπους ανασκαφών, όπως στην Ελλάδα, την Αίγυπτο, την Πέργαμο και τη Μεσοποταμία, τη Μαδαγασκάρη, το Κιργιστάν, την Ινδία… αλλά και στα Τρίκαλα. Ακόμα, θα μάθουμε για απαγορευμένες ερωτικές ιστορίες της αρχαιότητας, για τη Λίθινη Εποχή στη Σουηδία, τα μυστήρια που κρύβονται στο βυθό μιας λίμνης στην Τουρκία, τα μυστικά του Λουδοβίκου του 14ου, τη ζωή των ιππέων στην προ-χριστιανική Σιβηρία, τους θρύλους του κάστρου της Μυτιλήνης και για πρώτη φορά μια γυναίκα της προϊστορικής εποχής, η Lady Sapiens θα μας “αφηγηθεί” την ιστορία της.

Ταινίες που φέρνουν την επιστήμη της Ιστορίας, της Αρχαιολογίας και τη Λαογραφίας, κοντά στην τέχνη του κινηματογράφου. Μέσα από τις ταινίες παρακολουθούμε τα στοιχήματα της επιστημονικής κοινότητας, την ακροβασία της επιστημονικής έρευνας ανάμεσα στην ψηφιακή και αναλογική τεκμηρίωση, τις δυσκολίες της ανασκαφής σε αντίξοες συνθήκες και τη χαρά της ανακάλυψης, αλλά και παραδόσεις που σιγά-σιγά χάνονται και αποτυπώνονται μέσα από τον κινηματογραφικό φακό.

Πρόγραμμα

17:00
Μαμούντι, ο τελευταίος ανασκαφέας του Μπαομπάμπ | Γαλλία, 2022, 50 λεπτά
Σκηνοθεσία – Παραγωγή: Cyrille Cornu
Το οροπέδιο Μαχαφαλί, στα νοτιοδυτικά της Μαδαγασκάρης, είναι μια εξαιρετικά άνυδρη περιοχή. Εδώ, οι ετήσιες βροχές είναι ελάχιστες. Σε αυτές τις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες διαβίωσης, οι κάτοικοι του μικρού χωριού Αμποτάκ επινόησαν μια μοναδική μέθοδο αποθήκευσης νερού!

18:00
Ένα Διαμάντι στη Γη | Ιράν, 2022, 39 λεπτά
Ντοκιμαντέρ για τις διαχρονικές δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει το ιστορικό χωριό Φαριομάντ και το τζαμί του, ηλικίας 1.000 ετών, του οποίου το μεγαλείο και την ομορφιά έχουν περιγράψει πολλοί επιστήμονες όπως ο αρχαιολόγος André Godard, ο συγγραφέας Donald Wilber και η ιστορικός τέχνης Sheila Blair.

18:45
Φίλαι, ο Βυθισμένος Ιερός Τόπος | Γερμανία, 2023, 55 λεπτά
Σκηνοθεσία: Olivier Lemaître – Παραγωγή: ARTE – NDR – HISTOIRETV
Μετά την κατασκευή φραγμάτων, οι πολυτελείς Ναοί των Φιλών κατακλύστηκαν από τα νερά του Νείλου και την δεκαετία του 1970, χρειάστηκε να μεταφερθούν σε κοντινό νησί. Ποια ιστορία κρύβεται πίσω από αυτά τα αρχαία και πλούσια σε ιστορία μνημεία;
Το νησί των Φιλών, σημαντικός τόπος προσκυνήματος στην αρχαιότητα, ασκούσε ιδιαίτερη έλξη στους ταξιδιώτες ανά τους αιώνες. Στον βράχο που ξεπροβάλλει μέσα από τον Νείλο, το “Μαργαριτάρι της Αιγύπτου”, όπως το αποκαλούν, οι ισχυροί ηγεμόνες ανήγειραν μνημειώδη ιερά, από την εποχή των τελευταίων φαραώ μέχρι και τη ρωμαϊκή. Στη συνέχεια, και πριν σφραγίσει τη μοίρα του νησιού η διαδοχική κατασκευή δύο φραγμάτων τον 20ό αιώνα, οι ναοί υπέστησαν λεηλασίες, βανδαλισμούς και τροποποιήσεις. Την δεκαετία του 1970, για να σωθούν τα πολύτιμα ερείπια από την άνοδο της στάθμης του νερού, ξεκίνησε μια διεθνής εκστρατεία υπό τον συντονισμό της UNESCO. Στόχος ήταν να ξηλωθούν τα μνημεία πέτρα προς πέτρα και να ανεγερθούν εκ νέου σε γειτονικό νησί. Αυτός ο αγώνας ενάντια στον χρόνο αποτέλεσε τεράστια τεχνική πρόκληση, αλλά η επιτυχία του επέτρεψε στους αιγυπτιολόγους να εξερευνήσουν αυτά τα αρχαία μνημεία όπως ποτέ άλλοτε. Έκτοτε, οι ερευνητές προσπαθούν όχι μόνο να ανασυνθέσουν την ιστορία του τόπου και των σπουδαίων κτιρίων του, αλλά και να κατανοήσουν τη μυστηριακή θρησκεία που εξασκούνταν στους χώρους αυτούς.
Επιστημονική εξερεύνηση
Από τη μεθυστική ανακάλυψη των ερειπίων από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη το 1799 και την επομένη της κατάκτησης της Αιγύπτου μέχρι τις πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες και την επίσκεψη του συγγραφέα Pierre Loti στις αρχές του 20ού αιώνα, σε ένα νησί που ήδη είχε πλημμυρίσει τμηματικά, οι συγγραφείς Claudine Le Tourneur d’ Ison και Olivier Lemaître, ανατρέχουν στα διάφορα στάδια της επιστημονικής εξερεύνησης του σαγηνευτικού τόπου. Αξιοποιώντας το μοναδικό αρχειακό υλικό και τις γνώσεις ερευνητών, το ντοκιμαντέρ αποκαλύπτει τα μυστικά του ιερού τόπου που διασώθηκε από το νερό, από

19:45
Παλατιανό, Μια Ρωμαϊκή Πόλη στα Κρούσσια Όρη του Κιλκίς | Ελλάδα, 2021, 10 λεπτά
Σκηνοθεσία: Θάνος Καρτσόγλου – Παραγωγή: Seagul Productions, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς – Υπουργείο Πολιτισμού
Σε ένα μαγικό τόπο, στην κορυφή ενός λόφου σώζονται τα ερείπια μιας αρχαίας πόλης. Το Παλατιανό. Ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει ανάμεσα στους αυθεντικούς αρχαίους δρόμους της πόλης, και να ‘σκαρφαλώσει’ ως την κορυφή του λόφου, εκεί που μάλλον βρίσκονταν τα ιερά των θεών, το κέντρο της δημόσιας ζωής.
Πώς να ένιωθαν οι άνθρωποι που έμεναν σ’ αυτά τα σπίτια, και περπατούσαν στα σοκάκια πηγαίνοντας στα ιερά τους, ή την αυγή στα κτήματά τους; Ποιες ιστορίες μπορούμε να σκεφτούμε γι’ αυτούς βλέποντας τα προσωπικά τους αντικείμενα;
Το Παλατιανό είναι μια ζωντανή πόλη! Μια πόλη που ακόμη αποπνέει την αύρα, τις χαρές, τις λύπες, τις αποτυχίες και τις επιτυχίες, τους έρωτες και τους θρήνους μιας κοινωνίας περίπλοκης, αλλά και απλής.

20:00
Οι Βοσκοί του Γόρδιου | Τουρκία, 2022, 20 λεπτά
Σκηνοθεσία: Kadir Uluç – Παραγωγή: Kadim Koç
Η αρχαία πόλη Γόρδιον, βρίσκεται στο κέντρο της Ανατολίας, κοιτίδας πολιτισμών. Η ύπαρξή του χρονολογείται από το 1200 π.Χ. Για χιλιάδες χρόνια, οι πιο αφοσιωμένοι κάτοικοί της ήταν οι βοσκοί και τα κοπάδια τους… Οι βοσκοί του Γόρδιου ξεκινούν με το πρώτο φως της αυγής, ακριβώς όπως οι πρόγονοί τους εδώ και χιλιετίες.
Το ντοκιμαντέρ αφηγείται την ιστορία των βοσκών και των κοπαδιών τους στο Γόρδιον, όπου η ρουτίνα των κατοίκων του παραμένει αναλλοίωτη εδώ και χιλιάδες χρόνια, μέσα και γύρω από την αρχαία αυτή πόλη.

20:30
Αποστολή στη Μεσόγειο: Το Μουσείο της Αβύσσου | Γαλλία, 2023, 56 λεπτά
Σκηνοθεσία: Thomas Marlier, Mathieu Pradinaud – Παραγωγή: GEDEON Programmes
Ανάμεσα στις ακτές της Ιταλίας και της Τυνησίας, βρίσκεται μια τεράστια θαλάσσια περιοχή με αβαθή ύδατα, που διατρέχεται από ανταγωνιστικά ρεύματα και παρεμβάλλεται από αμείλικτες υποθαλάσσιες βραχώδεις υφάλους: η υφαλοκρηπίδα του Σκέρκι. Με την πάροδο των αιώνων, έχει μετατραπεί σε πραγματική «παγίδα σκαφών». Για να διασωθεί αυτό το εκπληκτικό υποβρύχιο μουσείο, όσο υπάρχει ακόμη καιρός, η UNESCO ξεκινά την πρώτη αποστολή εξερεύνησης, με τη συμμετοχή επιστημόνων από οκτώ χώρες που υπέγραψαν το 2001 τη Σύμβαση της UNESCO για την Προστασία της Υποβρύχιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

21:30
Ασκός – Το Κάλεσμα της Σειρήνας | Ιταλία, 2023, 62 λεπτά
Σκηνοθεσία: Antonio Martino – Παραγωγή: Alessandro Gordano
Το 1988, στο Στρόνγκολι της επαρχίας Κροτόνε, μια ομάδα αγροτών ανακαλύπτει ένα μυστηριώδες αρχαιολογικό εύρημα. Οι συνθήκες του ευρήματος είναι ασαφείς. Ωστόσο, η πορεία που ακολούθησε αυτό το εύρημα, ο ασκός των λόφων Μούρτζε, από τη στιγμή εκείνη κι έπειτα, μας είναι ξεκάθαρος: περνώντας από χέρι σε χέρι μέσω παράνομων συναλλαγών αξίας εκατομμυρίων ευρώ, καταλήγει στο Μουσείο J. Paul Getty στο Μαλιμπού των ΗΠΑ, ενώ στη συνέχεια ανακτάται από τη Μονάδα Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ιταλικής στρατιωτικής αστυνομίας. Τέσσερις χαρακτήρες αφηγούνται την ιστορία από την δική τους σκοπιά και διατυπώνουν ποικίλες απόψεις για το ζήτημα της αρχαιολογίας και τη σημασία της προστασίας της κληρονομιάς που βρίσκεται κρυμμένη “κάτω από τα πόδια μας”, και απειλείται διαρκώς από τις παράνομες ανασκαφές και την αρχαιοκαπηλία.